Mens en medemens: mijn casus

Een casus is een situatie, probleem of gebeurtenis over een bepaald onderwerp. De casus die mij het meest aanspreekt in de cursus is ‘taken te laat indienen’. Het komt erop neer dat je op school taken en opdrachten moet maken. Deze opdrachten moeten worden ingeleverd om te worden geëvalueerd. Daarom stellen de leerkrachten duidelijke deadlines op, iedereen moet zijn taak tegen een bepaalde einddatum hebben ingeleverd. Maar toch zijn er altijd leerlingen die hun taak na de deadline indienen. Sommige leerkrachten accepteren en geven toch punten op taken die worden ingediend na de deadline. Kan dit zomaar?

Ik ben van het principe dat iedereen gelijk moet worden behandeld. De leerkracht is nog altijd de baas in een klas dus hij of zij zegt wanneer iets ten laatste moet worden ingediend. Het is belangrijk dat er op voorhand duidelijke afspraken worden gemaakt als een leerling zijn of haar taak indient na de deadline. Ikzelf vind het bijvoorbeeld een goed systeem om iemand die zijn taak niet heeft gemaakt op de dag van de deadline een 0 te geven op die taak. Maar dit is dan eerder voor in het middelbaar. Voor in een lagere school vind ik dit wel een beetje hard.

Alhoewel de leerlingen hun plichten moeten kennen. Taken maken hoort nu eenmaal bij het naar school gaan en alle opdrachten en afspraken zijn voor iedereen hetzelfde. Er zijn geen uitzonderingen. Behalve dan als een leerling langdurig afwezig was in de klas door ziekte bijvoorbeeld of een sterfgeval in de familie. Dit is dan iets helemaal anders en dan begrijp ik wel dat het soms moeilijk is om een opdracht op tijd af te werken. Het hangt natuurlijk van verschillende factoren af: Heeft die persoon daar misbruik van gemaakt?, Wat is de reden van de afwezigheid?, Hoe lang wist die leerling de opdracht en deadline op voorhand?,… Elke situatie is anders.

Als ik de ethische modellen ga toepassen op deze casus:

In een klas hebben de leerlingen allemaal een verschillend karakter, iedereen denkt en gedraagt zich anders. Als het op een taak aankomt zal de meerderheid van de klas de deadline hebben gehaald, toch zijn er soms één of meerdere uitzonderingen. Ik zal altijd luisteren naar die leerling en mij proberen inleven in het feit hoe het komt dat zijn of haar taak niet is afgewerkt. Om de correcte oplossing te bepalen, om te weten te komen hoe ik het zal oplossen met de puntentelling, is het van groot belang dat ik eerst goed luister naar die leerling. Dat ik de achtergrond te weten kom. De reden waarom iemand te laat is met het indienen van zijn opdracht kan afhangen van veel factoren. Is het altijd diezelfde leerling die te laat is met indienen? Of is het een leerling die altijd met alles stipt op tijd is en goed meewerkt in de klas?

Daarna kan ik oplossingen beginnen zoeken. Hoe zal ik punten geven? Heeft de leerling geen grondige reden dan kan ik bijvoorbeeld op voorhand punten aftrekken van die opdracht. Maar hoeveel dan? Dit zijn dingen die je eigenlijk best in het begin van het schooljaar bepaalt en meedeelt aan de leerlingen. Heeft de leerling wel een grondige reden kan ik misschien die twee dagen dat hij of zij te laat heeft ingediend door de vingers zien en gewoon die opdracht verbeteren. Maar hoe leg je dit dan uit aan de andere leerling die ook twee dagen te laat heeft ingediend en geen grondige reden heeft? Want van die leerling trek je wel punten af. De leerling zonder grondige reden zal waarschijnlijk niet begrijpen waarom zijn klasgenootje wel nog alle punten kan behalen.

Ik moet mij ook afvragen wat de gevolgen zullen zijn van mijn beslissingen. Als ik te streng ben kan het zijn dat een leerling zich niet meer goed voelt in mijn klas en het niet meer leuk zal vinden om opdrachten te maken. Hij of zij geraakt misschien gedemotiveerd. Zo kan ik evalueren. Wat zijn de reacties op mijn beslissing? Hoe voelen de leerlingen hen hierbij?

Ik vind het dus enorm belangrijk om in het begin van het schooljaar duidelijke afspraken te maken en deze uit te leggen aan de leerlingen. Zo komen ze voor geen verrassingen te staan.